به گزارش شهریار، به نقل از فارس، سالیانی نه چندان دور، تصور حرکت انسان توسط ماشینهای زیرزمینی به شکل سایهای محو در اذهان بود؛ اما اکنون این سیستم، حقیقتی قابل لمس است که در تمامی کلانشهرهای جهان و منجمله ایران، تبادل بخش اعظم ترافیک را بر عهده گرفته است.
آغاز یک ضرورت از سال ۱۳۶۹
لزوم وجود مترو در تبریز برای اولین بار در سال ۱۳۶۹ در مجلس مطرح شد؛ لیکن قدم اصلی برای اجرای آن، به سال ۱۳۸۱ بازمیگردد که شامل انجام مطالعات و برنامهریزیهای مربوطه بود. طی آن، برای تبریز ۴ خط مترو در نظر گرفته شد که سه خط آن زیرزمینی و خط چهارم به شکل تراموا طراحی گردید.
خط یک؛ ستون فقرات حملونقل ریلی تبریز
اولین فاز خط یک متروی تبریز در ۵ شهریور ۱۳۹۳ به بهرهبرداری رسید و پس از آن، با تلاشهای شبانهروزی، امروزه خط یک مترو به صورت تقریباً کامل در خدمت شهروندان است.
مدیرعامل سازمان حملونقل ریلی شهرداری تبریز در این باره میگوید: عملیات عمرانی خط یک مترو تقریباً به اتمام رسیده؛ اما برای ارتقای کیفیت خدماترسانی و کاهش زمان انتظار مسافران، ۱۲۰ دستگاه واگن دیگر به مسیرهای این خط اضافه خواهد شد.
اصغر باقریفر ادامه میدهد: در حال حاضر روزانه ۷۰ هزار مسافر جابجا میشوند و در صورت تکمیل ۱۸۰ دستگاه واگن مصوب و تحویل آنها برای خط یک، علاوه بر پایین آمدن زمان انتظار تا ۴ دقیقه، تعداد مسافران نیز به مراتب افزایش مییابد.
خط ۲؛ پروژهای در دل حفاری و امید
اما در آن سوی شهر، عملیات عمرانی و حفاری برای احداث خط دوی مترو در حال انجام است. این خط به طول ۲۲.۴ کیلومتر و با ۲۰ ایستگاه در سه فاز طراحی شده است.
مدیرعامل سازمان حملونقل ریلی در خصوص این پروژه اظهار میکند: فاز اول این طرح به طول ۱۰ کیلومتر، فاز دوم آن ۷.۵ کیلومتر و فاز سوم هم ۵ کیلومتر میباشد.
باقریفر همچنین میگوید: در فاز یک خط دو، حفاری حد غربی به پایان رسیده و دستگاه TBM را از مسیر خارج کردهایم. در حد شرقی نیز حفاری تا نزدیکی استانداری پیش رفته و ۷۳۰ متر باقیمانده هم تا پایان بهمنماه سال جاری به اتمام خواهد رسید.
به گفته وی، فاز اول دارای ۸ ایستگاه، از قراملک تا استانداری است که در حال حاضر ۷ ایستگاه در حال طی مراحل اجرایی و نازککاری هستند و ۱۲۰۰ متر از مسیر نیز ریلگذاری شده است.
باقریفر تأکید دارد که بهرهبرداری از ۵ ایستگاه خط دو تا پایان سال ۱۴۰۵ به عنوان یکی از مهمترین اهداف سازمان، محقق میشود.
گره مالی خط ۲ و مسیر فاینانس خارجی
مهمترین نکته در خصوص خط دوی مترو، بحث مالی است که شهرداری تبریز برای تأمین آن، از فاینانس خارجی استفاده خواهد کرد.طبق اعلام مدیرعامل سازمان حملونقل ریلی و براساس جلسه شهردار تبریز با رئیسجمهور و دیگر مسئولان ذیربط، این فاینانس تا پایان سال واریز و موجب تسریع در اجرای این پروژه مهم شهری خواهد شد.
خط ۳؛ از ترمینال تا آینده
در توضیح خط سوم متروی تبریز، باقریفر اینگونه توضیح میدهد: حفاریها در این خط ۱۰ کیلومتری، از ترمینال تبریز آغاز شده و به طول ۱۰۰ متر پیشرفت داشتهایم؛ برای تأمین برق این خط از مسافت ۱۲۰۰ متری، یعنی از پست امامیه تا ترمینال تبریز حدود ۴۰ میلیارد تومان هزینه کردهایم.
بنا به گفته مدیرعامل سازمان حملونقل ریلی شهرداری تبریز، تاکنون ۲۲۵ میلیارد تومان اعتبار برای خط سوم مترو هزینه شده است.
خط ۴ ؛ تراموایی با هزینه کمتر
خط چهارم که مقرر است به شکل تراموا اجرا شود، ۱۹ کیلومتر و دارای ۲۳ ایستگاه است.
مدیرعامل این سازمان، زمان آغاز عملیات اجرایی خط تراموای تبریز را سال آینده عنوان میکند و میگوید: فاز اول این خط در سال آتی از فرودگاه تا نصف راه آغاز میشود.
به گفته باقریفر، برای احداث خط چهارم هزینهای معادل ۳۰ درصد هزینه مترو برآورد میشود و این امر با توجه به هزینه ۴ هزار میلیارد تومانی برای هر کیلومتر مترو سیستم، صرفهجویی قابل توجهی را به دست میدهد.
مترو، اولویت بیوقفه مدیریت شهری
چنین برمیآید که شهرداری تبریز، تکمیل و راهاندازی خطوط مترو را به عنوان یک ضرورت اجتنابناپذیر، در اولویت کاری خود قرار داده و در این میان، از تمامی پتانسیلها و ظرفیتهای خود استفاده میکند؛ بهطوری که در وضعیت اقتصادی کنونی نیز اجازه رکود به این پروژه را نداده است.
متروی تبریز بیش از آنکه یک پروژه عمرانی باشد، راهکاری عملی برای کاهش ترافیک و بهبود کیفیت زندگی شهری است. تکمیل خطوط و افزایش ظرفیت واگنها نه تنها زمان انتظار مسافران را کاهش میدهد، بلکه حجم قابل توجهی از خودروهای شخصی را از خیابانها حذف میکند و بخش مهمی از مشکلات ترافیکی و آلودگی هوا را حل خواهد کرد. به همین دلیل، توسعه مترو باید همواره در اولویت برنامههای مدیریت شهری قرار گیرد تا تبریز به شهری کمترافیک، مدرن و دوستدار شهروندان تبدیل شود.
نگارنده: خاطره میرزایی