تبریز کلانشهری در شمال غرب ایران و مرکز استان آذربایجان شرقی است. این شهر، بزرگ ترین قطب اقتصادی منطقهٔ شمال غرب ایران و مناطق آذری نشین بوده و مرکز اداری، ارتباطی، بازرگانی، سیاسی، صنعتی، فرهنگی و نظامی این منطقه شناخته می شود. اگر قصد سفر به شهر زیبای تبریز را دارید با ما همراه شوید تا شما را با مکان های دیدنی شهر آشنا کنیم.
این باغ بزرگ با نام سابق شاه گلی در تبریز قرار گرفته، باغی جذاب که یک دریاچه مصنوعی مربعی شکل با پیاده روهایی در هر چهار طرفش احاطه گردیده. می توان از این باغ به عنوان یکی از نمادهای و دیدنی های تبریز نام برد، مکانی عالی برای استراحت و تفریح که عمده زیبایی ها و محبوبیتش را مدیون دریاچه مصنوعی اش می باشد. دریاچه ای جذاب که در مقابلش تپه ای نسبتا بزرگ با طبیعتی جذاب و زیبایی های قابل توجهی به چشم می خورد، این تپه در صبح های تابستان با افراد متعددی که برای ورزش کردن به آنجا آمده اند، پر می شود و در هنگام غروب در گوشه و کنارش خانواده هایی به چشم می خورند که برای تفریح و سرگرمی به آنجا آمده اند. در گذشته از این باغ به عنوان شاه گلی یاد می شد، شاه گلی به معنای استخر شاه می باشد و همانطور که از نامش پیداست این مکان در ابتدا میزبان استخری متعلق به آق قویونلوها بوده که در دوران صفویه با کشیدن دیوار در اطرافش گسترش یافته. مسیرهای اطراف این استخر در دوران قاجار به آن اضافه شدند و با درختان تبریزی و بید مجنون مزین گردیدند. می توان از رودخانه های لیقوان به عنوان منبع تغذیه آب این دریاچه نام برد. از دیگر امکانات موجود در ایل گلی می توان به باغ وحشی به همین نام، سورتمه و وسایل بازی و سرگرمی اشاره کرد. همچنین در فاصله ۱۰ دقیقه ای از آن هتلی به نام هتل پارس برای اقامت میهمانان و سهولت در سکونت در آنها نیز در نظر گرفته شده است.
آدرس: تبریز، خیابان شهید باکری، بلوار ائل گلی، پارک ائل گلی
جنگل های ارسباران
اگر از عاشقان طبیعت و طرفداران مناطق جنگلی و طبیعت کوهستانی هستید، ارسباران قطعا انتخابی بسیار مناسب برای شما خواهد بود. منطقه ای بهشت گونه که علاوه بر طبیعتی خارق العاده آثار تاریخی و باستانی چشمگیری را در دل خود جای داده و زیبایی های چشم نوازش با حضور ییلاق های فراوان روستایی در آن دوچندان می شود. می توان از ارسباران به عنوان یکی از جاذبه های پرطرفدار شمال غرب ایران نام برد، منطقه ای کوهستانی که در بخش شمالی استان آذربایجان شرقی قرار گرفته است. ترکیب مناظر دلربا، طبیعت بکر و آثار باستانی شگفت انگیز خالق تصویری فریبنده در این نقطه از جهان هستی شده اند، ترکیبی دلنواز که دیدن آن روحتان را نوازش می کند و عقل را از سرتان می پراند. این منطقه بکر جایگاه ۲۱۵ گونه از پرندگان شگفت انگیز، ۲۹ گونه از خزندگان نادر، ۴۸ گونه از پستانداران و ۱۷ نوع ماهی می باشد. در ارسباران آثار باستانی بسیار ارزشمندی نیز یافت می شود که سالانه نظر بسیاری از گردشگران را به خود جلب می کند. از برجسته ترین این آثار می توان به دژ طوماسیاش، کلیسای نازینی و قلعه بابک اشاره کرد. چشمه های آب گرم و سرد این منطقه در میان گدشگران از محبوبیت ویژه ای برخوردارست، ارسباران همچنین افتخار میزبانی از معروف ترین مجتمع آب درمانی کشور به نام تاسیسات آب درمانی کلییر می باشد. بیش از ۷۰ هزار هکتار از زمین های منطقه ارسباران توسط یونسکو به عنوان ذخیره گاه زیست کره به ثبت رسیده است. کوهستان کمتال با ارتفاع ۳۱۰۰ متری یکی از مهم ترین کوه های منطقه ارسباران به شمار می رود، رشته کوه هایی سنگی و شگرف که به لطف داشتن دامنه هایی پرشیب و دسترسی سخت هنوز بکر و دست نخورده باقی مانده، عواملی اند که جذابیتش را دو چندان نموده است. دسترسی به ارسباران از مسیرهای متفاوتی میسر است که از مهم ترین آنها می توان از طریق تبریز اشاره کرد. مسافرین می توانند از تبریز با پیمودن مسافت زمینی از طریق جاده تبریز – اهر به سبلان برسند. البته ابتدا پس از طی کردن مسیر ۱۱۰ کیلومتری به اهر خواهند رسید و پس از ادامه دادن مسیر تا اواسط شهر به قبرستانی خواهند رسید و پس از عبور از قبرستان وارد مسیر اهر به کلیبر خواهند شد.
آدرس: شمال آذربایجان شرقی مرز ارمنستان و جمهوری آذربایجان
کاخ شهرداری تبریز
کاخ شهرداری تبریز از بناهای مستحکم و دیدنی این شهر به شمار می رود و در سال ۱۳۱۴ خورشیدی به دستور شهردار وقت آن دوران، حاج ارفع الملک جلیلی و توسط مهندسان آلمانی شروع به ساخت کرد. محل ساخت این بنا در محل گورستان مخروبه ی محله نوبر بود که سبب سامان بخشیدن و زیبا تر شدن چهره شهر شد. این عمارت در مرکز شهر در میدانی به نام ساعت احداث شده است. این مجموعه دارای یک برج ساعت چهار صفحه ای به ارتفاع ۵/۳ متر است و با طنین موزون زنگ‌هایش در هر ۱۵دقیقه یک بار، گذشت زمان را به گوش مردم می رساند. کاخ شهرداری از ابتدای احداث، به عنوان ساختمان شهرداری شهر تبریز مورد استفاده قرار گرفته. نمای خاکستری رنگ عمارت شهرداری از سنگ با ملات ساروج ساخته شده که با آب و هوای این شهر بسیار سازگار می باشد. جالب است بدانید فرم کلی ساختمان شبیه عقاب در حال پرواز است (نمادی از آلمان ها) که تحت تاثیرمعمار آلمانی خود قرار گرفته. کاخ دارای مساحتی حدود ۹۶۰۰ مترمربع و با زیر بنای ۶۵۰۰ متر مربع در ۳ طبقه و در سال ۱۳۱۸ خورشیدی مراحل ساخت آن به اتمام رسید.
آدرس: تبریز، خیابان امام خمینی، میدان ساعت ، ساختمان شهرداری
مجموعه دانشگاهی ربع رشیدی
رَبعِ رَشیدی مجموعه ای دانشگاهی است با قدمت ۷۰۰ ساله واقع در دامنه ی کوه سرخاب تبریز. این بنا در محلی با صفا و بر بلندای تپه ای جای گرفته است. مجموعه ربع رشیدی توسط خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی وزیر غازان خان (از حاکمان دوره ایلخانی) بنا شد. دلیل نام گذاری ربع رشیدی به سبب بنای اولیه این دانشگاه است که شامل چهار دانشکده واقع در چهار طرف آن بوده. این مجموعه یک شهر علمی با کتابخانه هایی شامل هزاران جلد از کتب معروف آن زمان بوده و آزمایشگاه های کشاورزی، مدرسه، مهمانسرا، مسجد، کارگاه های صنعتی، دارالایتام، حمام، بیمارستان و مدارس عالی را در خود جای می داد. مجموعه دانشگاهی بزرگ ربع رشیدی را سه قسمت اصلی می سازند که شامل ۱_ ربع رشیدی (قسمت اصلی) ۲_ شهرستان رشیدی (مجتمع مسکونی و تاسیسات جنبی) ۳_ ربض رشیدی (بخش مسکونی اعیان نشین) بوده. در حال حاضر تنها بخشی از این مجموعه با ارزش وجود دارد و کار مرمت و باز سازی آن شروع شده است.
آدرس: تبریز، انتهای محله ششگلان، منتهی به محله باغمیشه و بیلانکوه
مجموعه تفریحی و تفرجگاه عینالی
عِینالی یا همان عون بن علی یکی از مناطق کوهستانی تبریز است که به منطقه ای گردشگری و مکانی برای علاقه مندان به کوهنوردی و طبیعت دوستان در آمده. از جاذبه های این کوه علاوه بر رنگ اُخرایی بسیار زیبای دامنه هایش، می توان به تله کابین عینالی واقع در این مجموعه اشاره کرد. بر دامنه یکی از کوه های این مجموعه چهره ی استاد شهریار، شاعر و هنرمند برجسته ایران، حکاکی شده است. از دیگر جاذبه های تفرجگاه عینالی می توان از بقعه عون بن علی که در بالای این مجموعه قرار گرفته و از زیارتگاه های مهم شهر تبریز می باشد می توان نام برد. همچنین برج یادمان شهدای گمنام، زیپ لاین عینالی، دریاچه مصنوعی داغ گلی، آبشار مصنوعی، رودخانه آجی چای، مجسمه بزرگ قیچی ساز و کوهنوردی در عینالی بر جذابیت های این مجموعه می افزاید.
آدرس: تبریز، اتوبان پاسداران، بعد از پل عابر پیاده، دامنه کوه سرخاب
خانه بهنام
خانه تاریخی بهنام در دوران زندیه و اوایل قاجار، به عنوان خانه مسکونی ساخته شد. در زمان پادشاهی ناصر الدین شاه قاجار و با پا گرفتن معماری کارت پستالی در ایران، این خانه نوسازی گشت و با نقاشی های بسیار فاخر تزیین شد. در حال حاضراین خانه به همراه بناهای دیگری چون خانه گنجه ای زاده، خانه قدکی، خانه صدقیانی و خانه جواهریون، مجموعه معماری دانشگاه هنر تبریز را تشکیل می دهند. خانه بهنام شامل یک ساختمان اصلی، به عنوان ساختمان قشلاقی در ضلع شمالی حیاطش است و با ارسی هفت دری بسیار زیبایی در میانه نمای قرینه آن خود نمایی می کند. خانه ی بهنام علاوه بر ضلع شمالی اش ساختمان کوچک ییلاقی در ضلع جنوبی حیاط خود با ایوانی بالاتر از سطح حیاط اصلی دارد. همانند بسیاری از خانه های قدیمی ایرانی، این خانه نیز دارای دو حیاط اندرونی و بیرونی می باشد ولی دارای سلسله مراتب ورودی بسیار منحصر به فردی است. خانه بهنام توسط فضایی هشت ضلعی بسیار زیبا با مصالح آجری و کاشی کاری های فیروزه ای رنگ، ورودی اصلی خود را از دیگر بناهای مجموعه معماری شاخص کرده. در بازسازی اخیر این خانه، تاکنون چند نگارگری ایرانی فرسکو (fresco، دیوار نگاره) کشف شده است که هم اکنون در حال تعمیر شدن توسط متخصصان است.
آدرس: تبریز، خیابان مقصودیه، نرسیده به خیابان ارتش، دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز
خانه شربت اوغلی (فرهنگسرای تبریز)
این خانه در زمینی به وسعت ۱۶۰۰ متر مربع بنا شده و متعلق به نیمه ی دوم دوره ی قاجار است. ساختمان شربت اوغلی دارای دو طبقه و یک طبقه زیر زمین است. فضای اندرونی و بیرونی آن، کاربرد های مختلفی در فضای خانه به وجود آورده بود. در زمان پهلوی اول، اتاق هایی در دو طبقه به ضلع شمالی حیاط بیرونی اضافه شد. ورودی زیبا با قاب بندی های آجری و سردر اصلی تزیین شده به گچبری ، از ویژگی های بارز این بناست. از دیگر عناصر زینت بخش این ساختمان دل انگیز، ستون های رفیع با سر ستون های با شکوه گچبری شده آن است که نظر هر بیننده را به خود جلب می کند. ورودی ساختمان اصلی به طبقه ی همکف بوده و از طریق یک راه پله مرکزی به سرسرا ( بخشی از ساختمان که برای ورود و خروج استفاده می شود) وارد می شود و دسترسی به تمامی اتاق های طبقه فوقانی میسر است. این بنا برای استفاده مسکونی ساخته شده اما در سال ۱۳۶۹ خورشیدی توسط شهرداری تبریزخریداری و پس از مرمت توسط اداره ی میراث فرهنگی ، به فرهنگسرا تبدیل شد. در حال حاظر مرکز ایران شناسی در آن فعالیت می کند.
آدرس: تبریز، خیابان شمس تبریزی، کوچه‌ی شرشرا، پلاک ۳۷
خانه مشروطه تبریز
از دیگر خانه های تاریخی تبریز، خانه مشروطه است که در حال حاظر از موزه‌های شهر تبریز به شمار می رود. این بنا در محله راسته کوچه واقع در غرب بازار تبریز قرار گرفته است. خانه مشروطه به سبک معماری دوره قاجار ساخته شده و ملک شخصی حاج مهدی کوزه کنانی معروف به ابوالمله بوده .وی بدلیل حمایت از مشروطه این خانه را در اختیار مشروطه خواهان گذاشت. معماری این خانه توسط معمار معروف تبریزی به نام حاج ولی معمار در سال ۱۲۴۷ هجری شمسی بنا شد. خانه مشروطه تبریز از دیگر خانه هایی است که حیاط مرکزی آن در فضا احساسی گرم و صمیمی به بنا بخشیده و امروزه به مجموعه اداری تغییر کاربری داده است. به سبب نورگیر زیبایی که در بالای سرسرا ( بخشی از ساختمان که برای ورود و خروج استفاده می شود) این بنا قرار گرفته ، طبقات اول و دوم به همدیگر اشرافیت دارند و می توانید از طبقه بالا، طبقه زیرین را مشاهده کنید. از تزئینات و زیبایی های این بنا می توان به پنجره های اورسی (پنجره های کشویی که به سمت بالا کشیده میشوند برای باز شدن) چوبی با شیشه های رنگی ، درهای منبت کاری شده و نقاشی ها و تزئینات دیوارهای آن اشاره کرد. در حال حاضر خانه مشروطه به دلیل نقش ویژه در جنبش مشروطیت به موزه مشروطه و حیاط اندرونی به مجموعه اداری تبدیل شده است.
آدرس: تبریز، خیابان شهید مطهری، روبروی مسجد جامع، خانه مشروطه
خانه حیدرزاده
خانه ی حیدرزاده در زمینی به مساحت ۹۰۰ مترمربع در دو طبقه بنا شده و دارای دو حیاط مستقل بیرونی و اندرونی است که توسط یک تالار باشکوه از هم جدا شده اند. این عمارت تاریخی در منطقه مقصودیه شهر تبریزواقع شده و در سمت جنوب ساختمان شهرداری تبریز قرار دارد. هیچ سند تاریخی مبنی بر زمان احداث این خانه در دست نیست اما تحقیقات نشان می‌دهند که این خانه در حدود سال ۱۸۷۰میلادی توسط حاج حبیب لک ساخته شده است. زیرزمین خانه حیدرزاده حوض خانه ای (اتاقی بزرگ با حوض فواره دار کوچکی در وسط آن) قرار دارد که بوسیله آجرها و طاق های رنگارنگ آراسته شده است. اتاق اصلی (شاه نشین) این خانه جذاب ترین اتاق به حساب می آید. پنجره ی اروسی (پنجره های کشویی کا به سمت بالا کشده می شوند) آن با شیشه های رنگین، در طول روز انعکاس نور را با رنگ چشم نواز وارد فضای داخلی بنا می شود و جلوه ی چشمگیری به آن می بخشد . خانه حیدر زاده در سال ۱۳۸۰ بازسازی شد و هم اکنون به عنوان مرکز اطلاع رسانی گردشگری استان آذربایجان شرقی و تبریز استفاده می شود. این بنا در سال ۱۳۷۸ در فهرست میراث ملی ایران به ثبت رسید.
آدرس: تبریز، میدان ساعت، خیابان مقصودیه، کوچه حیدرزاده
برج آتش نشانی تبریز (برج یانقین)
برج آتش نشانی تبریز یا همان برج یانقین اولین تاسیسات آتش نشانی ایران است. این برج ۲۳ متری در سال ۱۲۹۵ خورشیدی (اواخر دوره قاجار) هم زمان با ساخت اولین شهرداری ایران، در تبریز ساخته شد. هندسه پلان داخلی آن دایره ای شکل است و از خارج بنا شاهد برج آجری هشت ضلعی هستیم که در هر وجه آن نورگیری جهت کشیک دادن نگهبانان قرار داشته و به هنگام مشاهده آتش ناقوس بالای برج را به صدا در می آوردند.
آدرس: تبریز، بازار تبریز، خیابان خاقانی، نرسیده به میدان دانشسرا
مسجد جامع تبریز
مسجد جامع تبریز را در کتب تاریخی با عنوان جامع کبیر نام برده اند و پیوسته در تمامی دوره ها مسجد جامع شهر بوده. عده ای تاریخ ساخت بنا را به دوران اولیه اسلام نسبت داده اند و محققان دیگری مسجد جامع تبریز را جزو بنا های دوره سلجوقیان می خوانند. کار مرمت این مسجد پیوسته در بازه های زمانی مختلف از دوران قاجار تا امروزه ادامه داشته. مسجد جامع در دل بازار تبریز قرار گرفته است و قدیمی ترین بخش آن شبستانی است ساخته شده از طاق ها و گنبدهایی رفیع که بر فراز ستون های هشت گوش آجری اش گچبری های ظریف و چشمگیری به کار رفته. لازم به ذکر است محراب این مسجد از کهن ترین نمونه های محراب هاست. فضای داخلی این مسجد با نور منعکس شده از شیشه های رنگی پنجره ها، جلوه ای دل انگیزی به خود گرفته. مردمان این شهر به مسجد جامع تبریز« جمعه مسجد » می گویند. قسمتی از محوطه ی مسجد به کتابخانه و حجره های طلاب اختصاص داده شده است. مسجد در حال حاضر یکی از مراکز تحصیل علوم دینی و جزو افتخارات مذهبی شهر تبریز محسوب می شود. این بنا در سال ۱۳۱۰ خورشیدی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
آدرس: تبریز٬ بازار تبریز، خیابان شهید مطهری٬ روبروی خانه مشروطه
ارگ علیشاه
بنای ارگ علیشاه در زمان تاج الدین جیلانی وزیر سلطان محمد خدابنده اولجایتو و سلطان ابوسعید بهادر خان در چهارصد سال پیش ۷۱۶-۷۳۶ هجری قمری در مرکز شهر تبریز ساخته شد. دلایل باستان شناسی و تاریخی نشان می دهد که ارگ علیشاه در واقع مسجد علیشاه است منتهی در زمان عباس میرزا قاجار این بنا تبدیل به قورخانه و مخزن مهمات لشگر شد بدان نام ارگ دادند. ارگ از بلند ترین بناهای تبریز به شمارمی رود و دارای صحن بزرگی است که در زمان گذشته اطراف آن را با سنگ های نفیس طاق بندی کرده بودند. این مجموعه تاریخی در برگیرنده مدرسه، مسجد و خانقاه (محل زندگی، آموزش، و گرد هم آیی و فعالیت درویشان و صوفیان) بود. در ساخت این بنا از ساروج و مصالح ساختمانی با دوام به کار رفته است. زلزله ویرانگر تبریز در قرن دهم که این شهر را با همه بناهای تاریخی اش ویران کرد، بخش اعظم این مجموعه را نیز فرو ریخت. با این حال بخشی از دیوارهای بلند این مجموعه بر جای ماند تا یادگار پایداری در برابر این پدیده طبیعی مهیب باشد، گرچه شکستگی بزرگی در بدنه ارگ از این زلزله پدیدار شد. در زمان مشروطیت و قیام مردم تبریز، این بنای تاریخی باز هم سنگر مبارزان مشروطه خواه و نیروهای ستارخان و باقرخان قرار گرفت و در برابر شلیک توپ خانه محمدعلی شاه قاجار ایستاد. در سال‌های قبل از انقلاب تبدیل به باغ ملی یا گردشگاه عمومی شده بود و هم اکنون از محوطه این اثر باستانی به عنوان مصلی استفاده میشود. ارگ علیشاه با بیش از ۷۰۰ سال قدمت، یادگار آسیب‌های طبیعی و تاریخی دوران گذشته است.
آدرس: تبریز، مرکز شهر، ضلع جنوبی تقاطع خیابان امام خمینی و فردوسی
مسجد کبود تبریز در سال ۸۷۰ قمری به دستور جان بیگم خاتون همسر جهانشاه در تبریز ساخته شد. این مسجد از بناهای مهم و با ارزش شیوه آذری است و در زمان خود به فیروزه اسلام شهرت داشته. معماری این مسجد که بدون میانسرا است از مسجد شاه ولی تفت برگرفته شده و پس از آن نیز در مسجد شیخ لطف‌الله اصفهان بکار رفته. در جنوبی ترین قسمت مسجد کبود دو مقبره وجود دارد که تصور میشود آرامگاه جهانشاه و دخترش باشد. این مسجد در زمین لرزه سال ۱۱۵۸ خورشیدی خسارات زیادی دید تا جایی که گنبدهای مسجد تخریب شده بود که از سال ۱۳۱۸-۱۳۵۵ کار مرمت این بنا از جمله گنبد های آن ادامه داشت و در حال حاضر بازسازی کاشی کاری های داخل و خارج بنا ادامه دارد.
آدرس: تبریز، خیابان امام خمینی، ما بین میدان ساعت و چها راه منصور
مقبره دو کمال تبریز
مقبره کمال الدین بهزاد و کمال الدین مسعود خجندی در قسمت جنوبی مهران رود و در جنوب غربی پل تاریخی بیلانکوه قرار دارد. در روزگاران گذشته هر دو سمت مهران رود در محله بیلانکوه را باغات سرسبز و آباد احاطه کرده بودند. باغ کمال نیز از جمله همین باغ های حاشیه مهرانرود است. این باغ منسوب است به « کمال الدین مسعود خجندی » عارف و شاعر نامی قرن هشتم هجری است، از این رو به نام «باغ کمال» شهرت یافته است.
در چند سال اخیر این مکان توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تبریز بازسازی شد و فضایی به فرم بناهای قدیمی تبریز گرداگرد این مقبره ها ساختند. امروزه فضای مجموعه کمال الدین بهزاد و کمال الدین مسعود خجندی به عنوان مرکز آموزش علمی کاربردی استفاده می شود.
آدرس: تبریز، خیابان هفت تیر، محله بیلانکوه، باغ کمال
مقبره الشعرا
این مقبره یکی از جذاب ترین مکان های تاریخی شهر تبریز به شمار می رود و محل دفن ده ها تن از عرفا، دانشمندان و ادیبان مشهور است. از معروف ترین این بزرگان و شعرای آرمیده در این مکان می توان به سید محمدحسین بهجت تبریزی متخلص به شهریار، مولانا محمد ، بابا حسن ، شیروانی ، ظهیرالدین فاریابی ، انوری ابیوردی ، شیخ محمد خیایبانی ، ثقه الاسلام تبریزی اشاره کرد. بنای زیبای یادبود به نام مقبره الشعرا در این محل ایجاد گردیده است که به عنوان یکی از نماد های شهر تبریز به شمار می رود. جمهوری آذربایجان در مسابقات آواز یوروویژن (Eurovision Song Contest) سال ۲۰۰۹ میلادی از تصویر مقبره الشعرا به عنوان یکی از نماد های خود استفاده کرد.
آدرس: تبریز، تقاطع خیابان ثقه الاسلام، ضلع شرقی بقعه سید حمزه
موزه آذربایجان یکی از مهم ترین موزه‌های ایران به شمار می رود و در کنار مسجد تاریخی کبود قرار گرفته است. این موزه به عنوان دومین موزه باستان شناسی ایران پس از موزه ملی ایران شناخته میشود. موزه آذربایجان دارای ۳ طبقه به مساحت ۸۰۰ متر مربع است. در بخش گورستانش آثار سه هزار و پانصد ساله تاریخی و هنری متعلق به دوران پیش از اسلام و دوران اسلامی به نمایش گذاشته شده اند. طبقه زیرین آن برگرفته از پیکرتراشی های مربوط به وقایع تاریخی و اجتماعی، با اندازه های مختلف است که دیدی بسیار عمیق نسبت به اخلاق و سرگذشت بشر در طول قرن های گذشته دارند. در طبقه اول آن علاوه بر آثار تاریخی از قبیل ظروف سفالین، چینی، سنگ بسم الله و موارد دیگر، جسد زن و مردی وجود دارد که قدمت آن به هزاره قبل از میلاد مسیح بر می گردد و در نهایت طبقه دوم این موزه شامل آثاری چون سکه و مهرهای ادوار تاریخ ایران از دوره هخامنشیان تا دوره قاجاریه است.
آدرس: تبریز، خیابان امام خمینی، جنب مسجد کبود
موزه عصر آهن
موزه عصر آهن یکی از شگفت آورترین موزه های کشور بوده و اجسادی با قدمت چهار هزار سال در آن همراه با لوازم زینتی خود دفن شده اند که دارای ارزشی جهانی است. این موزه به عنوان اولین موزه صحرایی ایران شناخته شده. فضای داخلی آن، نیمه تاریک است و با قدم زدن در آن می توان اجسادی با قدمتی به اندازه طول تاریخ را مشاهده کرد. لوازم دفن شده در گور ها برای هر گروه سنی و هر جنسیتی متفاوت است، خانم ها با جواهراتشان و مرد ها به همراه لوازم جنگی خود به خاک سپرده شده اند. این مجموعه که در سال ۱۳۷۶ خورشیدی کشف شد، شامل ۳۸ گور است و اجساد آن به صورت جنینی (چمباتمه ای) در مکانی که دور تا دور آن را سنگ های چینی گرفته اند، دفن شده اند. قرار گیری این سنگ ها به دور قبر نمادی از دیواره رحم است. اکثر این گور ها مربوط به اجساد با سنین پایین هستند، گور نوزادان به شکل بسیار ساده و گور نوجوانان در مکان های مربعی شکل به همراه ۲ ظرف سفالی دفن شده است. در کنار برخی از گورها ظروف بیشتری وجود دارد و این نشان دهنده ثروتمندتر بودن آنها بوده. وجود این ظروف و آثار غذاهایی که به همراه آنها دفن شده، نشانه هایی از آیین مهرپرستی در مردمان آن دوره بوده است.
آدرس: تبریز، خیابان امام خمینی، جنب مسجد کبود
موزه سنجش
خانه سلماسی تبریز از دیگر بناهای تاریخی این شهر به شمار می رود که در حال حاضر به عنوان موزه سنجش از آن استفاده می شود. موزه سنجش، در سال ۱۳۸۱ خورشیدی تاسیس شد. در این موزه از انواع وسایل سنجش در زمینه های مختلف همچون علوم هوا شناسی، نجوم و دیگر مواردی چون لوازم وزن کردن همانند ترازو های زرگری، قپان (ترازویی که یک پله دارد و به جای پله آن سنگی از طر دیگرش آویزان می کنند)، پیمانه های نفتی و ساعت های بسیار قدیمی، قرار دارد. از دیگر اجسام به نمایش گذاشته شده در این ساختمان می توان به درختی بسیار کهن اشاره کرد که عمر آن به ۵ ملیون سال می رسد و مربوط به دوره پلیُوسِن از دوران زمین شناسی نوزیتیست. با قدم نهادن در این موزه میتوانید سیر تحول وسایل سنجش را مشاهده کنید. ساختمان اصلی این بنا مربوط به دوره قاجار است و همانند اغلب بنا های تاریخی تبریز از مصالحی چون سنگ لاشه و ملات ساروج، با نمایی آجری ساخته شده است.
آدرس: تبریز، خیابان امام خمینی، کوچه مقصودیه، پشت ساختمان شهرداری، بن بست سلماسی
منبع: توریستگاه، راهنمای دیدنی های ایران
ثبت دیدگاه