ایرانیان از گذشته، پایه و اساس زندگی و رفتار خود را بر باورهای اعتقادیشان بنا میکردند و با مسلمان شدن اکثریت مردم، دین جایگاه پررنگتری در میان خانوادههای ایرانی یافت. در طول تاریخ اتفاقات متعددی در این سرزمین روی داد که برخلاف نظر برخی فرمانروایان، حب اهل بیت را بیشتر در دل مردم جای داد به طوریکه تکریم و احترام به خاندان ائمه سینه به سینه و نسل به نسل تداوم پیدا کرد.
تنها نمونه کوچکی از علاقه مسلمانان به ائمه اطهار (ع) را در مناسبتهای مختلف که از طریق رسانهها هم به تصویر کشیده میشود، میتوان دید. در این میان آمار و ارقام سازمان گردشگری مبنی بر رشد هرساله گردشگری مذهبی نشانه و گواه دیگری بر ارادت مردم این مرز و بوم به امامان است.
بر اساس آنچه که تاکنون از سوی مسئولان اعلام شده امسال راهپیمایی اربعین با حضور خیل بیشتری از مردم انجام شده چراکه براساس صحبتهای دبیر ستاد مرکزی اربعین تاکنون ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار روادید صادر شده که نسبت به سال قبل افزایش قابل توجه مشارکت مردم را نشان میدهد.
البته برنامههای ویژه عاشورا به راهپیمایی اربعین محدود نمیشود و طبیعی است بخش زیادی از مردم آیینهایی ویژه این ایام اجرا میکنند که از جمله آنها زیارت امام رضا (ع)، شاهچراغ، حضرت معصومه (س) و قرائت ادعیه و ذکرهای متعددی چون زیارت اربعین است.
در میان شهرهای مختلف عزاداری فولکوریک ترکهای خراسان در اربعین حسینی از آیینهای ناب و سنتی است که هر ساله اجرا میشود. ترکهای خراسان رضوی با آیین ها و رسوم متفاوتی همچون گل مالی و افروختن شمع، مراسم ماه محرم و عزاداری اربعین حسینی را برگزار می کنند که در این میان تعزیه خوانی یکی از همان آدابی است که با شیوههای خاصی در چندین روز پیش از آغاز ماه محرم اجرا میشود و در روز اربعین به نقطه اوج خود میرسد.
مرسوم است که در گوشه گوشه این سرزمین مردم برای عزاداری شهادت سید و سالار شهیدان، مجالس تعزیهخوانی برپا کنند و با ادای نذر رویداد چند هزار ساله اسلام را به یکدیگر یادآور شوند. شاید یکی از مزایای برپایی این آیینها و سنن وحدت و یکدلی باشد که مردم را به دور از هر طبقه اجتماعی و فرهنگی در کنار هم قرار میدهد.
لازم به ذکر است، مسئولان دولت ایران تلاش دارد تا مراسم اربعین حسینی را بطور مشترک با کشور عراق، به عنوان میراث معنوی در فهرست آثار معنوی یونسکو ثبت کنند.