موزه مطبوعات، در پیچ و تاب بازنگشایی!/ اینجا دری باز نیست…

بزرگنمایی تصویر

موزه مطبوعات، در پیچ و تاب بازنگشایی!/ اینجا دری باز نیست…

، روز خبرنگار فرصت مناسبی است برای گفتن از موضوعی که در کنار بسیاری از مسائل تخصصی و کاری، دغدغه فضای رسانه شهرمان شده؛ موزه مطبوعات آذربایجان. مطالب مرتبط با موزه مطبوعات آذربایجان، دیگر خود پرونده‌ای قطور شده و همین سال‌هاست که اسناد و مدارک آن را نیز به محتوای موزه اضافه شود! موزه مطبوعات در شهری که پیشتاز فعالیت‌های حوزه رسانه و چاپ و نشر در کشورمان بوده، هنوز در هاله‌ای از تردیدها، خواستن‌ها و نشدن‌ها محصور است. همزمان با روز خبرنگار از اهالی رسانه شهر تبریز در مورد موزه مطبوعات در شهری پرسیدیم که داعیه‌دار شکل دادن تحولات اجتماعی به مدد نشریات و جراید خود است. محمد عزیزی‌راد که از همراهان و مشفقان راه‌اندازی این موزه بوده، در خصوص ضرورت موزه مطبوعات در تبریز می‌گوید: هرچند سالهاست هم میراث فرهنگی و هم تشکل‌های صنفی پیگیر راه‌اندازی این موزه در شهر تبریز هستند اما متاسفانه این امر تاکنون تحقق نیافته و امیدوارم باتوجه به ضرورت وجود چنین موزه‌ای در شهرمان هرچه زودتر شاهد تاسیس آن در تبریز باشیم، چراکه تبریز بانی بسیاری از گرایش‌های روزنامه‌ها در کشور بوده و در فاصله سال‌های ۱۹۰۶ تا ۱۹۰۹ پرتیراژترین روزنامه‌های کشور را به خود دیده است. سرپرست خبرگزاری ایرنا در استان، خاطرنشان کرد: هم‌اکنون تمام محتوای لازم برای تامین موزه وجود دارد و عزم جدی در سطح مدیریت ارشد استان نیاز است تا این امر تحقق یابد. محمدحسن علملو، ضمن اظهار تاسف از تأخیر در راه‌اندازی موزه مطبوعات استان می‌گوید: بعد از سال‌ها فعالیت مطبوعاتی در استان باتوجه به سابقه درخشان مطبوعات منطقه به‌خصوص در صده گذشته و با وجود وعده‌های متعدد مسوولان از بابت تأخیر در راه‌اندازی موزه مطبوعات آذربایجان بسیار متاسفم. پیشکسوت مطبوعاتی استان می‌افزاید: هرچند مدت‌هاست محل موزه مطبوعات استان که اولین موزه مطبوعات کشور نیز می‌باشد مشخص و تابلوی آن نیز نصب شده، اما باید از سال‌ها پیش این موزه راه‌اندازی می‌شد و امیدوارم با درایت مدیران مربوطه استانی و اهالی مطبوعات به‌خصوص مدیران تشکل‌های مطبوعاتی این موزه هرچه زودتر فعال گردد و مامنی ماندگار برای استان و فعالان رسانه ای استان شود. وحید زینالی، رئیس هیات مدیره انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان وجود موزه مطبوعات در شهری همچون تبریز با سابقه و پیشینه معلوم مطبوعاتی را بدیهی و بسیار مهم می‌داند و می‌گوید: با عنایت به تفاهم‌نامه موجود میان انجمن و سازمان میراث فرهنگی استان لازم است روند تاسیس این موزه از بروکراسی جاری فعلی خارج شده و شاهد فعالیت اثربخش آن باشیم.     کاظم نیک‌رفتار، پیشکسوت پرتلاش مطبوعات و سرپرست سابق روزنامه اطلاعات، به اهمیت موزه مطبوعات و اهمیت تاسیس آن در تبریز اشاره کرد و گفت: کلان‌شهر تبریز به واسطه فعالیت اثربخش خود در حوزه مطبوعات و مهد اولین‌ها بخصوص چاپ اولین روزنامه کشور، شایستگی آن را دارد که اولین موزه مطبوعات کشور را نیز میزبانی کند. مریم محمدپور شکوهی نیز در این رابطه گفت: باتوجه به سابقه تبریز در عرصه مطبوعات ضرورت ایجاد چنین موزه‌ای در کلان‌شهر تبریز بسیار احساس می‌شود اما متاسفانه سازمان میراث فرهنگی همکاری‌های لازم را با متولیان مطبوعاتی استان برای احقاق این خواسته انجام نمی دهد. به گفته وی، در جلسه‌ای که سال گذشته به مناسبت روز خبرنگار برگزار شد، مدیرکل میراث فرهنگی با اشاره به دستور استاندار وقت، از افتتاح موزه به سرعت خبر داده بود اما متاسفانه باوجود گذشت یک‌سال هنوز اندرخم یک کوچه‌ایم و آبی از آب تکان نخورده است. کمال‌الدین نیک‌رفتار نیز با اشاره به سابقه شهر در این خصوص گفت: وقتی شهری در حوزه چاپ و مطبوعات اولین بوده و حرفی برای گفتن دارد، ضرورت دارد شاهد فعالیت چنین موزه‌ای باشیم اما اینکه فقط تابلو و نامی داشته باشد کافی نیست. به گفته این مدرس مطبوعاتی، موزه مطبوعات باید محل فعالیت انجمن‌های فعال در عرصه رسانه باشد و موزه بدون وسایل و تجهیزات و جریان زندگی معنی ندارد. طیبه خیاط شایان، مدیرمسوول هفته‌نامه تانیش ضرورت ایجاد موزه مطبوعات در تبریز را خاطرنشان ساخت و گفت: برپایی موزه مطبوعات تنها می‌تواند وجدان‌های خفته را نسبت به اهمیت رسانه بیدارتر کند. مجتبی کرمانی‌زاده فعال رسانه ای حوزه صنعت در خصوص موزه مطبوعات می‌گوید: فلسفه وجودی موزه رجوع انسان به گذشته و تاریخ بوده و یکی از ضروریات توسعه جامعه نه تنها برای حال بلکه برای نسل‌های آینده وجود موزه است، چراکه با آشنایی با آثار موجود در موزه انسان‌ها کسب تجربه کرده و به آینده خود برنامه می‌ریزند. وی ادامه داد: تاسیس موزه مطبوعات در شهر اولین ها که چند سالی است توسط اهالی رسانه پیگیری می‌شود برای ساکنان این شهر و نیز دوستداران فرهنگ و ادب بسیار ضروری است و امیدوارم هرچه سریع‌تر شاهد تجهیز و راه‌اندازی آن در کلان‌شهر تبریز باشیم. علی نیک‌رفتار در خصوص راه‌اندازی موزه مطبوعات می‌گوید: استاندار قبلی به میراث فرهنگی دستورات لازم مبنی بر تحویل موزه به اصحاب رسانه را داده بود اما نمی‌دانم مسوولان مربوطه چرا با امروز و فردا کردن این امر مهم را به تعویق می‌اندازند. این پیشکسوت مطبوعات رفتار مسوولان میراث فرهنگی در قبال این موزه را حاکی از عدم ارزش‌گذاری به وجهه خبرنگاران و فعالان رسانه‌های استان می‌داند. ندا فرشباف، فعال جوان رسانه‌ای شهر در رابطه با موزه مطبوعات گفت: موزه‌ای که نام رسانه به خود می‌گیرد، باید شکل و شمایل خاصی داشته باشد و فقط میزبان یکسری اسناد و مدارک را در خود نباشد؛ موزه مطبوعات باید جایی برای عرضه و نقد خبرنگاران از خود و برگزاری کارگاه‌های آموزشی و برنامه‌های متنوع فرهنگی و هنری باشد. محمدامین خوش‌نیت، مدیرمسوول هفته‌نامه گلشن راز، تاسیس موزه مطبوعات در استان را اتفاق خوشایندی دانست و تصریح کرد: شهر تبریز به لحاظ پیشینه مطبوعاتی خود شایستگی داشتن چنین موزه‌ای را دارد، به شرطی که شاخصه‌های موزه در آن موجود باشد. نگهداری صرف اسناد و مدارک کار پیچیده‌ای نیست بلکه این موزه باید محملی برای تعالی فعالیت‌های مطبوعاتی در مهد آن باشد. سیامک آرش آزاد نیز در خصوص موزه مطبوعات گفت: تاسیس موزه مطبوعات در شهر تبریز ضروری  است، اما در تجهیز آن باید دقت بیشتری انجام شود و به نظر من در کنار موزه مطبوعات باید مکان‌هایی نیز در نظر گرفت که خبرنگاران و مسوولان به‌صورت دوره‌ای جلسات مختلفی برگزار کنند. مهرداد خوشکارمقدم، فعال شناخته شده رسانه‌ای شهر با تاکید بر ضرورت ایجاد موزه مطبوعات در تبریز گفت: سال‌هاست مسوولان مربوطه با امروز و فردا کردن‌های خود دنبال راهکاری می‌گردند که از زیر مسوولیت شانه خالی کنند. وی افزود: در کل چندان خوشایند نیست نهادهای مختلف، رسانه‌ها را با وعده‌های امروز و فردایی خود گول بزنند. حمیده بردباری، سرپرست خبرگزاری برنا در استان در این خصوص می‌گوید: موزه مطبوعات مطالبه‌ای قدیمی است که سال‌هاست اهالی رسانه پیگیر آن هستند. متاسفانه این بار رسانه‌ها گرفتار همین وعده و وعیدها شدند که صد البته گله اصلی از سازمان‌های درگیر و متولی امر موزه‌داری است که انتظار نداشتیم با اهالی رسانه این‌گونه برخورد کنند. امیر کریم‌زادشریفی، مدیرمسوول نصرنیوز نیز معتقد است: آذربایجان به عنوان مهد رسانه‌های ایران زمین و‌حتی منطقه باید نمود ظاهری که بیانگر این قدمت و‌ اصالت را دارا باشد را میزبانی نماید. موزه مطبوعات یکی از این بسترهای ارزشمند ماندگاری است که سال‌هاست فعالان رسانه‌ای استان به ویژه انجمن صنفی روزنامه‌نگاران آذربایجان‌شرقی به دنبال تاسیس آن بوده‌اند، اما عدم هماهنگی لازم بین مدیران بالادستی همواره این حداقل خواسته رسانه‌ای‌های استان را ابتر گذاشته است که امیدواریم در آینده نزدیک تبریز به عنوان شهر اولین‌ها میزبان اولین موزه مطبوعات کشور باشد.    زهرا عبدالهی خبرنگار اقتصادی، ایجاد موزه مطبوعات در تبریز را یکی از ضروریات جامعه رسانه ای دانست و گفت: همانطور که ادعا می‌کنیم در حوزه رسانه و مطبوعات اولین هستیم و باید سعی کنیم با همکاری یکدیگر هرچه زودتر موزه مطبوعات را راه‌اندازی کنیم. مهدی کاظم‌زاده، سرپرست خبرگزاری تسنیم در استان با اشاره به اهمیت وجود این موزه گفت: آذربایجان‌شرقی با وجود تاریخ غنی در حوزه رسانه، باید این پیشتازی را هم به عنوان گنجینه مهم بتواند در منطقه و بلکه در ایران به نمایش بگذارد. به گفته رقیه غلامی، سرپرست خبرگزاری بسیج، شهرتبریز با توجه به جایگاه رسانه‌ای‌اش در تاریخ و پیشینه‌ای که در این خصوص دارد، باید چنین موزه‌ای را داشته باشد تا هم اهالی رسانه با توجه به فعالیت خود از آن بهره‌مند شوند و هم دیگر محققان در این خصوص بتوانند به سهولت به اسناد و پیشینه آن رجوع کرده و از آن بهره ببرند. متاسفانه این نکته هم با وجود اهمیت آن مورد غفلت مسوولان واقع شده و صدای دلسوزانه خبرنگاران هم شنیده نمی‌شود. یحیی مرتضایی همکار خبرگزاری ایرنا معتقد است: حداقل امتیاز موزه مطبوعات شناساندن تاریخ و جایگاه مطبوعات در آذربایجان است که متاسفانه این حداقل امتیاز هم مغفول مانده است. معصومه محمدپور شکوهی، مدیرمسوول هفته‌نامه صدای زنان نیز می‌گوید: موزه‌ها اماکنی هستند که آثار مهمی در زمینه‌های متعدد را برای عموم به نمایش می‌گذارند تا این آثار مهم برای نسل‌های آینده باقی بماند و شهر تبریز با پیشینه مطبوعاتی خود شایسته حضور این موزه است. حبیب چرندابی، پیشکسوت مطبوعاتی استان هم با اشاره به ضرورت تاسیس موزه مطبوعات در تبریز می‌گوید: تبریز زادگاه فرهنگ و نشریات بوده و اولین روزنامه‌های کشور در این دیار به چاپ رسیده است. پس با این پیشینه درخشان ضرورت دارد موزه مطبوعات در این شهر ایجاد شود. متاسفانه این امر دستخوش وعده مدیران گذشته و حال بوده و با گذشت حدود ۲۰ سال از وعده مسوولان وقت و با امروز و فردا کردن آنها تاکنون به نتیجه مطلوب دست نیافته‌ایم. رباب تیموری سرپرست خبرگزاری ایسنا در استان نیز می گوید: موزه مطبوعات تنها جایی است که می تواند هویت مطبوعات ما را  برای تاریخ حفظ کند، پس مسئولان باید ایجاد این موزه را کمی جدی بگیرند. معصومه درخشان، فعال رسانه ای حوزه اجتماعی نیز در خصوص موزه مطبوعات گفت: تبریز خاستگاه مطبوعات بوده و صنعت چاپ برای اولین بار از تبریز به سراسر کشور گسترش یافته است ولی جای خالی موزه مطبوعات به طور محسوس در شهر احساس می شود. و برای نشان دادن تاریخ، تمدن و روند توسعه صنعت چاپ وجود چنین موزه ای نه تنها لازم بلکه واجب است اگر مسوولان به اهمیت قضیه پی ببرند.   مینا بازگشا، خبرنگار خبرگزاری ایرنا، ایجاد و راه اندازی موزه مطبوعات آذربایجان شرقی را یکی از مطالبات جدی جامعه خبری استان دانست و گفت: علیرغم تلاشهای صورت گرفته از جانب انجمن ها و تشکل های صنفی مربوطه متاسفانه این امر تاکنون به نتیجه ای نرسیده است و این در حالی است که با توجه به پیشینه آذربایجان در عرصه روزنامه نگاری و وجود نسخ و اسناد قدیمی از جراید منتشره در این خطه از کشورمان ضرورت احداث آن برای حفظ و نگهداری آثار قدیمی و کهن را در مکانی مناسب همچون موزه دو چندان می‌کند. به گفته وی همچنین راه اندازی موزه مطبوعات علاوه بر تسهیل آشنایی هر چه بیشتر شهروندان به وقایع تاریخ سرزمین شان، امکان آشنایی گردشگران را با فرهنگ مردم این خطه از سرزمینمان فراهم می‌کند؛ به یاد داشته باشیم که آذربایجان نقش مهمی در نهضت مشروطه داشته و یکی از عوامل اصلی پیروزی آن حضور رسانه ها برای روشنگری، آموزش و اقناع افکار عمومی بود. فائزه زنجانی خبرنگار باسابقه خبرگزای مهر نیز می گوید: تجهیز و راه اندازی این موزه سال هاست که با وعده های فراوانی از سوی مسئولان همراه است و هم اکنون نیز با گذشت سال ها، هیچ کدام از این وعده ها در خصوص خانه تاریخی حریری عملیاتی نشده است، در حالی که این مکان می تواند ضمن ارائه کارنامه ای از مطبوعات استان و نمایان ساختن قدمت مطبوعات در این شهر کهن، زمینه ساز آشنایی گردشگران داخلی و حتی خارجی با این کارنامه درخشان شود. سعیده علیپور خبرنگار باسابقه روزنامه جام جم در خصوص موزه مطبوعات معتقد است: وجود موزه مطبوعات در استان ما بسیار ضروریست. ما که ادعا می کنیم قدیمی ترین مطبوعات کشور را دارا هستیم شایسته نیست در میزبانی از این اسناد و مدارک قدیمی کوتاهی کرده وتجهیز و راه اندازی آن را به امروز و فردا موکول کنیم. چراکه اگر در این قضیه کوتاهی کنیم از کجا معلوم شهر یا استانی دیگر این افتخار را از دست ما خارج نکند. همچنین رقیه قربانی ضرورت ایجاد موزه مطبوعات را نه تنها یک امر اجتماعی و تاریخی بلکه کاملا مردمی می داند و می گوید: مردم چه در گذشته و حال و آینده با روزنامه ها و اخبار و اطلاعات سر و کار دارند، بلکه یک نیاز محسوب می شود چرا که مردم از گذشته تاریخ مطبوعات خود و دیگران مطلع می شوند و نیز ایندگان از مطبوعات الان ما با خبر می شوند. *** با وجود اقبال چشمگیر مردم شهر تبریز به بازدید از موزه‌های شهر و با توجه به از میان رفتن و آسیب دیدن بسیاری از مستندات و آثار تاریخی مطبوعاتی از جمله آرشیوها و عکس‌ها و حتی خاطرات بزرگان مطبوعاتی تبریز، راه‌اندازی نشدن موزه مطبوعات در شهر اولین‌های مطبوعاتی کشور جای سوال دارد. فعالان مطبوعاتی و اهالی رسانه در آذربایجان و شهر تبریز همواره با تمام توان حامی میراث کهن و ارزشمند منطقه و کشور بوده‌اند، و با توجه به غنای تاریخی فعالیت‌های رسانه‌ای و مطبوعاتی در این منطقه، شایسته است. مسوولان امر به جای دادن وعده‌های جدید در مناسبت‌های خبری مختلف، به گفته‌های قبلی در این زمینه عمل کند و به احیا و معرفی جایگاه مطبوعات شهر تبریز یاری رسانند. اهالی رسانه شهر در روز خبرنگار، رویای خانه‌دار شدن مطبوعات و تولد موزه مطبوعات آذربایجان در شهر اولین‌های ایران را با فوت کردن شمع ۱۰ سالگی این پرونده قطور سپری کرده؛ با این وجود با تمام توان برای تولد این موزه ارزشمند ایستاده‌اند.     ……………………………….. گزارش از سعیده علیپور / فرینوش اکبرزاده …………………………….. انتهای پیام/

منبع