ایجاد محدودیت راهکار مناسبی نیست / یادداشتی از حسن دشتی

روزنامه سرخاب – بی شک یکی از بحث های داغ سیاسی این روزهای کشور ، بحث فیلترینگ تلگرام بوده که همه بحث ها را تحت شعاع خود قرار داده است . جدیت و تقلای اقتدارگرایان برای فیلتر ” تلگرام ” بیانگر این مسئله هست که هنوز مسئولین از عدم توفیق در ایجاد محدودیت برای مردم در ادوار گذشته درس عبرت نگرفته و همچنان بر طرح های شکست خورده اصرار می ورزند .
امروز دیگر خواست جامعه قابل سرکوب و چشم پوشی نیست . در دنیای امروز نمی‌توان مردم را از دسترسی آزاد به اطلاعات محروم کرد، شبیه این مسئله در سال‌های نه چندان دور در مورد ویدئو و کمی بعدتر در مورد ماهواره به وجود آمده است ، جایی که تصمیم گیرندگان با توجیه‌های غیر اصولی و غیر منطقی به جرم انگاری استفاده از آن تجهیزات پرداختند اما نتیجه آن سیاست این شد که امروز طبق آمار رسانه‌های داخلی بیش از ۷۰ درصد مردم از ماهواره استفاده می‌کنند .
در آن مقطع دلسوزان نظام هشدارهای لازم در جهت ایجاد محدودیت برای مردم را داده و راهکارهای مناسبی ، چون از انحصار در آوردن رسانه به اصطلاح ملی و تبدیل آن به یک رسانه فراگیر و مورد قبول تمام اقشار جامعه و پرهیز از تک صدایی در صدا و سیما ارائه کردند ، اما هیچگاه مورد توجه قرار نگرفت .
دنیای امروز دنیای ارتباطات است ، دنیای ارتباطات ، دنیایی نیست که بتوان دور آن دیوار کشید و مردم را از آن محروم کرد ، چرا که با وجود تکنولوژی های مدرن ، برای هر محدودیتی دهها راه برون رفت وجود دارد . استفاده از پیام رسان های داخلی می توانست خلا موجود را مرتفع سازد ، لیکن عدم اعتماد مردم به این پیام رسان ها ، هم از حیث فنی و هم از جهت حفظ حریم خصوصی ، مانع توفیق در آن مورد شده و بایستی اعتماد مردم را تحت هر شرایطی بدست آورد .
جدیت در فیلترینگ پیام رسان تلگرام گویای این حقیقت است که ” درب بی تدبیری همچنان بر روی پاشنه معیوب گذشته می چرخد ” و مسئولین توانایی آن را ندارند و یا نمی خواهند ” طرحی نو در اندازند ” و برای هر مشکلی راه حل مناسبی پیدا کنند .
موافقان فیلترینگ تلگرام بحث به خطر افتادن امنیت ملی کشور را با وجود ادامه فعالیت این پیام رسان عنوان می کنند ، این در حالی ست که مسئولین رده بالای کشوری و لشکری در آن حضور فعال دارند . آیا این روش چنین تفکری را القا نمی کند که ” دسترسی مردم به تکنولوژی بایستی محدود و برای مسئولین نا محدود باشد ؟ و یا اینکه تلگرام برای مسئولین خوب ، و برای مردم بد است ؟
گرچه وضعیت فضای مجازی در کشور مطلوب نیست ، اما این بدان معنی نیست که تنها راه علاج ، سلب آزادی های مردم و ایجاد محدودیت برای آنان می باشد . بایستی راه های مناسبی برای فرهنگ سازی و ارائه آموزش های لازم برای نحوه استفاده درست و بهینه از فضای مجازی به شهروندان داده شود . صدا و سیما با پتانسیل عظیمی که در اختیار دارد ، می تواند بجای گارد گرفتن در برابر تلگرام ، آموزش های لازم در جهت استفاده صحیح از آن را ارائه نماید .
بسیاری از امورات مردم حتی در زمینه کسب و کار از طریق فضای مجازی انجام می شود و استفاده از آن اجتناب ناپذیر است ، خصوصا برای کشوری که می خواهد در مسیر توسعه و پیشرفت گام هایی را بر دارد .
سخن آخر 
کسی منکر ضررهای فضای مجازی نیست و نباید از تهدید های آن چشم پوشی کرد ، اما راهکار صحیح آن فقط فیلترینگ نیست و یقینا نتیجه مطلوب را در بر نخواهد داشت . ایجاد محدودیت هیچگاه شیوه صحیحی نبوده و نمی تواند متضمن سلامت جامعه باشد و بایستی برای هر موضوعی راهکار مناسبی اتخاذ شود . بستن راههای جریان آزاد اطلاع رسانی با وجود تکنولوژی های پیشرفته چندان عاقلانه بنظر نمی رسد و این شیوه های ناکار آمد دفعه ها آزموده شده و نتیجه ای جز شکست نداشته است . بایستی مسئولین عملکرد خود را شفاف سازی کرده و در برابر مردم و مشکلات کشور پاسخگو باشند ، چون عدم صداقت مسئولین اذهان مردم را به کسب اطلاعات نا صحیح سوق می دهد . مسئولین باید در این زمینه متعقلانه عمل کنند و خسارت های مادی و معنوی چهل سال گذشته در خصوص ایجاد محدودیت ، که منجر به شکست و به نوعی نا فرمانی مدنی شده است را مد نظر داشته باشند .